De Johannes-R.-Becher-Preis is genoemd naar Johannes Robert Becher (1891 - 1958) - een dichter en politicus. De prijs is ingesteld op 16 oktober 1958 en werd sinds 1960 verleend.

Becher werd in 1917 lid van de USPD en stapte in 1918 over naar de Spartakusbund, waaruit in januari 1919 de KPD ontstond. In 1932 was hij kandidaat voor de KPD bij de Rijksdagverkiezingen. In maart 1933 vluchtte Becher naar het Tsjechoslowaakse Brno. In 1935 vestigde hij zich in de Sovjet-Unie en werd hij lid van het centraal comité van de KPD.

Na de Tweede Wereldoorlog keerde Becher terug naar Duitsland en vestigde zich in de Sovjet-bezettingszone. Vanaf 1946 was Becher lid van het Centraal Comité van de SED. Op 7 oktober 1949 werd Becher lid van de Volkskammer. Op verzoek van het centraal comité schreef hij de tekst van het lied "Auferstanden aus Ruinen", op een melodie van Hans Eisler, dat tot het volkslied van de DDR werd verkozen.

Van 1954 tot 1958 was Becher minister van cultuur van de DDR. In de periode van destalinisatie bepleitte hij politieke hervormingen, wat hem op zware kritiek uit de partij kwam te staan. In september 1958 moest hij om gezondheidsredenen aftreden en op 11 oktober van dat jaar overleed Becher.

De prijs kon worden toegekend voor lyrische, epische en literatuurtheoretische werken die - in de veelzijdige geest van Johannes R. Becher - een waardige bijdrage leverden aan de ontwikkeling van de socialistische literatuur.

De prijs kon zowel aan individuen als aan collectieven met maximaal 6 leden worden toegekend. In de regel kon een individu of een collectief slechts een maal met de prijs worden onderscheiden. Bij de prijs hoorde een medaille, een oorkonde en een geldbedrag van 20.000 mark. Bij toekenning aan een collectief, werd de 20.000 euro verdeeld onder de leden van het collectief. In de praktijk is de prijs niet uitgereikt aan een collectief.  Er zijn 16 toekenningen van de prijs gedaan.

Toekenning van de prijs vond iedere twee jaar plaats op de geboortedag van Johannes R. Becher: 22 mei. De medaille werd op de rechterborst gedragen.

In de "DDR Spezialkatalog Band I" van Bartel worden vier typen onderscheiden van de "Johannes-R.-Becher-Preis":

1. (1961) type a: zilver .900, op de achterzijde de datum: 22 mei 1961

2. type b: zilver .900, op de achterzijde geen datum.

3. (1978 - 1984) type c: non-ferrometalen, verzilverd, op de achterzijde geen datum.

4. (1985 - 1989) type d: non-ferrometalen, vernikkeld, op de achterzijde geen datum.