3-5400 - 5407 Sportabzeichen der DDR "Bereit zur Arbeit und zur Verteidigung der Heimat - Abzeichen für Erwachsene" (1956 - 1965) in Bronze

Beschrijving

sportonderscheidingsteken voor volwassenen in brons type a

Achtergronden

Het "Staatliche Komitee für Körperkultur und Sport" (het Nationaal Comité voor Lichamelijke Opvoeding en Sport) is opgericht in 1952 en had als centraal orgaan van de DDR het hoogste gezag over de vraagstukken van lichamelijk opvoeding en sport. Onder invloed van de leidende communistische partij SED had het comité de taak om het socialisme op te bouwen en de klassenstrijd aan te scherpen. In 1970 werd het Nationaal Comite omgevormd tot het Staatssecretariaat voor Lichamelijk Opvoeding en Sport ("Staatssekretariat für Körperkultur und Sport"). De SED wilde een verdere concentratie van de staatsmacht, waardoor er gesaneerd werd in de maatschappelijke organisaties.

Tot het instellen van het sportonderscheidingsteken ("Sportabzeichen") is in 1950 besloten.

Tegen het einde van 1951 waren er reeds 268.000 uitgereikt; het werd al snel een onderscheiding die vele DDR-burgers hadden.

Naast onderscheidingen voor volwassenen in de klassen brons, zilver en goud (vanaf 1956), waren er voor kinderen en voor jeugdigen ook sportonderscheidingstekens. In de periode 1956 - 1965 bestonden er twee klassen: A (voor 12- en 13-jarigen) en B (voor 10- en 11- jarigen) in het geval van  de kinderen. Voor jeugdigen waren er ook 2 klassen: A (voor 16- en 17-jarigen) en B (voor 14- en 15 jarigen).

De onderscheiding bestond uit een groot onderscheidingsteken (type a), een klein onderscheidingsteken (type b) en een stoffen versie (type c) die op een kledingstuk kon worden genaaid. Bij de onderscheideng werd ook een oorkonde uitgereikt.

De onderscheiding kon meerdere keren worden toegekend. Meerdere toekenningen werden gesymboliseerd door een hangertje aan het grote onderscheidingsteken met een Romeins cijfer.  Bekend is dat in elk geval er hangertjes zijn met de cijfers I, II, III, IV, V, VI. Mogelijk bestaan er ook aanhangers met de cijfers VII, VIII en IX.

In 1965 werd dit onderscheidingsteken vervangen door het "Sportabzeichen der DDR "Bereit zur Arbeit und zur Verteidigung der Heimat - Abzeichen für Erwachsene" (1965 - 1990)".

sportonderscheidingsteken voor volwassenen in brons type c

Typen onderscheidingstekens 

In de "Katalog der Auszeichnungen und Abzeichen der DDR. Band 3" van Bartel worden van het teken voor 'Sportabzeichen der DDR "Bereit zur Arbeit und zur Verteidigung der Heimat - Abzeichen für Erwachsene" (1956 - 1965) in Bronze' drie varianten onderscheiden:

Beschrijving onderscheidingsteken type a

In het midden van het metalen onderscheidingsteken staat "DDR" Daar onder staat de tekst "SPORTABZEICHEN". Daar omheen staat een ovaal van eikenloof. Daarop is de tekst aangebracht: "BEREIT ZUR ARBEIT UND ZUR VERTEIDIGUNG DER HEIMAT" (bereid om te werken en tot de verdediging van het vaderland). Aan twee haakjes aan de achterzijde is een hangertje te bevestigen voor een eventuele extra toekenning. 

De achterzijde kent geen afbeelding en bevat een bevestigingsspeld.

sportonderscheidingsteken voor volwassenen in brons type b

sportonderscheidingsteken voor volwassenen in brons type b (achterzijde)

Beschrijving onderscheidingsteken type b

In het midden van het metalen onderscheidingsteken staat "DDR" Daar omheen staat een ovaal van eikenloof. Daarop is de tekst aangebracht: "BEREIT ZUR ARBEIT UND ZUR VERTEIDIGUNG DER HEIMAT" (bereid om te werken en tot de verdediging van het vaderland). Voor eventuele extra toekenningen waren varianten beschikbaar met een Romeins cijfer.

De achterzijde kent geen afbeelding en bevat een bevestigingsspeldje.

Beschrijving onderscheidingsteken type c

In het midden van het witte stoffen onderscheidingsteken staat in bruin en geel garen de tekst "DDR" Daar onder staat de tekst "SPORTABZEICHEN". Daar omheen staat een ovaal van eikenloof. Daarop is de tekst aangebracht: "BEREIT ZUR ARBEIT UND ZUR VERTEIDIGUNG DER HEIMAT" (bereid om te werken en tot de verdediging van het vaderland). Voor eventuele extra toekenning en waren varianten beschikbaar met een Romeins cijfer.

Op de achterzijde van type a is het logo van de fabriek te vinden die het onderscheidingsteken maakte: Präwena te Markneukirchen.

De oorkonde heeft kenmerk: IV-14-50 Ag 305/58/DDR/30/1258. Daar uit is af te leiden dat de oorkonde in 1958 is gedrukt.

Oorkonde IV-14-50 Ag 305/58/DDR/30/1258

Een voorbeeld van een oorkonde die werd uitgereikt bij het 'Sportabzeichen der DDR "Bereit zur Arbeit und zur Verteidigung der Heimat - Abzeichen für Erwachsene" (1956 - 1965) in Bronze'.

Deze oorkonde is uitgereikt aan Karl-Heinz Schwenke en gedateerd op 22 december 1959. 

De oorkonde is facsimile ondertekend door Manfred Ewald (1926 - 2002). Hij was in de periode 1952 - 1960 voorzitter van het "Staatliche Komitee für Körperkultur und Sport". 

Tekst oorkonde

Voorzijde: URKUNDE / 1659 / K.-Heinz Schwenke / WIRD DAS SPORTABZEICHEN / DER DEUTSCHEN DEMOKRATISCHEN REPUBLIK / BEREIT ZUR ARBEIT UND ZUR / VERTEIDIGUNG DER HEIMAT / IN / BRONZE / VERLIEHEN / STAATLICHES KOMITEE / FÜR KÖRPERKULTUR UND SPORT / BERLIN, den 22.12.59 / VORSITZENDER / IV-14-50 Ag 305/58/DDR/30/1258

Achterzijde: Raum für Kontrollmarken / Wiederholungsanhänger I / Wiederholungsanhänger II / Wiederholungsanhänger III / Wiederholungsanhänger IV / Wiederholungsanhänger V

Bronnen

laatste bewerking: 7 IX 2022

pagina gemaakt: 21 V 2022