I-309 Medaille für treue Dienste freiwilliger Helfer beim Schütz der Staatsgrenze der DDR für 15 Jahre

Beschrijving

Achtergronden

De DDR heeft forse inzet geleverd om illegale grensoverschrijdingen te voorkomen. In de propaganda ging het meestal om het voorkomen van 'kapitalistische of fascistische binnendringers'; in de praktijk was de grensbescherming vooral bedoeld om te voorkomen dat mensen de DDR verlieten. Prikkeldraad, hekken, muren, grenswachten, honden en zelfs automatische schietinrichtingen moesten illegale grensoverschrijding voorkomen. Enige honderden mensen vonden de dood aan de Duits-Duitse grens en de grens tussen de DDR en Westberlin. 

De "Medaille für treue Dienste freiwilliger Helfer beim Schütz der Staatsgrenze der DDR" (de medaille voor trouwe dienst voor vrijwilligers die de staatsgrens beschermen) werd ingesteld op 5 december 1986 in zes klassen: vijf, tien, vijftien, twintig, vijfentwintig en dertig jaar. 

De medaille werd toegekend aan mensen die op vrijwillige basis de grenstroepen of de volkspolitie in het grensgebied hielpen. De eerste toekenning van de medaille vond plaats op 1 december 1987. 

Bij de medaille hoorde een oorkonde.

Typen medailles

In de "DDR Spezialkatalog Band I" van Bartel wordt één type onderscheiden. De versie bevestigd aan een vijfhoekig lintje was geen officiële uitgave. 

De medaille meet 35 mm en is gemaakt van vernikkeld ijzer.

Op de voorzijde van de zilverkleurige medaille staat de staatsvlag van de DDR. Aan beide zijden staat een eikenblad. Daaronder staat de tekst: "FÜR TREUE DIENSTE" (voor trouwe dienst). Dit alles wordt omgeven door de tekst: "FREIWILLIGER HELFER BEIM SCHUTZ DER STAATSGRENZE DER DDR" (vrijwilliger bij de bescherming van de staatgrens van de DDR). Aan de onderzijde staat een hoofdletter "A". Die geeft aan dat de medaille gemaakt is bij "VEB Münze Berlin".

Op de achterzijde staat het staatswapen van de DDR omgeven door de tekst: "FÜR DEN SCHUTZ DER ARBEITER-UND-BAUERN-MACHT" (voor de bescherming van de arbeiders- en boerenmacht). Om de tekst heen staan twee lauriertwijgjes heen. 

De medaille is bevestigd aan een rechthoekig groen lintje, met links een witte verticale baan. 

De medaille kent geen los draagteken.

Medaille aan vijfhoekig lintje

De afgebeelde medaille heeft een vijfhoekig lintje. Dit was geen officiële uitgave.  Zo'n lintje werd wel gemaakt zodat de medaille gemakkelijk gecombineerd kon worden met andere medailles met een vijfhoekig lintje. In dit voorbeeld is sprake van een lintje zoals dat gedragen werd door medewerkers van het ministerie van Binnenlandse Zaken of het ministerie van Staatsveiligheid: de linkerbaan bovenop. Medewerkers van het ministerie van Nationale Verdediging droegen de rechterbaan bovenop.

Armband "Freiwilliger Helfer der Granztruppen"

Vrijwilligers die de grenstroepen ondersteunden kregen een legitimatiebewijs en een armband. De armbanden werden vanaf 1962 geïntroduceerd. De eerste versies van de armbanden hadden een gedrukt staatswapen. Latere versies hadden een gestikt staatswapen.

Er bestond ook een versie met een zilveren band aan de onderzijde. Die was  voor een groepsleider.

Om te voorkomen dat vluchtelingen de DDR ontvluchten, deden de grenstroepen een beroep op onder meer vrijwilligers. Tegen het einde van de DDR waren er ongeveer 3.000 van deze "helpers", de meesten van hen waren SED-leden en reservisten van het leger of de grenstroepen. 

Oorkonde 1987

Een voorbeeld van een oorkonde die hoorde bij de 'Medaille für treue Dienste freiwilliger Helfer beim Schütz der Staatsgrenze der DDR'. Er is iets vreemd aan de oorkonde. Er wordt aangegeven dat hij voor de medaille in zilver is voor 10 jaren trouwe dienst. Het had moeten zijn: brons voor 10 jaren, of zilver voor 15 of 20 jaren. Of er is sprake van een vergissing, of de oorkonde is vervalst. 

Uitgaande van het eerste: de oorkonde is uitgereikt aan Gerhard Keller en gedateerd op 1 mei 1987. De oorkonde is ondertekend door een onbekende majoor. De medaille werd toegekend uit naam van de 'Nationaler Verteidigingsrat' die toen onder leiding stond van Erich Honecker. De oorkonde is voorzien van een stempel van het '15e Grenzregiment "Herbert Warnke" '. Deze naam werd op 1 maart 1976 toegekend. 

De oorkonde heeft kenmerk: NVA 02779/87.

Tekst oorkonde

NATIONALE VERTEIDIGUNGSRAT DER / DER DEUTSCHEN DEMOKRATISCHEN REPUBLIK / ALS ZEICHEN DER ANERKENNUNG / LANGJÄHRIGER, GEWISSENHAFTER UND / TREUER PFLICHTERFÜLLUNG / WIRD / Kollege / K e l l e r , Gerhard / DIE / MEDAILLE / FÜR TREUE DIENSTE FREIWILLIGER HELFER / BEIM SCHUTZ DER STAATSGRENZE DER DDR / IN SILBER / FÜR 10 JAHRIGE TÄTIGKEIT VERLIEHEN / O.U., DEN 01.05.87 / Major

Aan de onderzijde staat een hoofdletter "A". Die geeft aan dat de medaille gemaakt is bij "VEB Münze Berlin". 

Bronnen

laatste bewerking: 28 X 2023

pagina gemaakt: 4 I 2015