Na de capitulatie van het nazi-regime op 8 mei 1945 werden alle landen (provincies), alle staatsorganen en ook de veiligheidsvoorzieningen opgeheven. Om deze reden begonnen leidende functionarissen van de communistische partij (KPD) - met toestemming van het Sovjet-militair gezag - met het organisatie van politie-eenheden in de Sovjet-bezettingszone (SBZ). Deze werden vervolgens officieel vanaf 1 juli 1945 samengevoegd tot de Duitse volkspolitie (DVP). Later werd daar ook de grenspolitie aan toegevoegd. Met de oprichting van de Duitse Democratische Republiek (DDR) op 7 oktober 1949 kwam de Volkspolitie onder de bevoegdheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken (MDI).

De medaille "40 Jahre Deutsche Volkspolizei“ werd toegekend ter gelegenheid van het 40-jarige bestaan van de Duitse Volkspolitie op 1 juli 1985. Dat gebeurde ook bij het 25-jarig en 30-jarig jubileum. Bij het 10-jarig jubileum werd alleen een oorkonde verstrekt. 

De medaille was een onderscheiding van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De medaille werd alleen gedragen op verjaardagen van de Duitse Volkspolitie.

Typen medailles