Beschrijving
Blücher-Orden für Tapferkeit, type b
De orde is genoemd naar Gebhard Leberecht von Blücher (1742 - 1819). Als maarschalk leidde hij zijn leger tegen Napoleon in de slag bij Waterloo. Het verhaal van de "Blücher-Orden für Tapferkeit" (Blücher-orde voor dapperheid) is bijzonder. Deze is namelijk wel ingesteld - dat bleef geheim - en is nooit toegekend. Op 13 oktober 1965 besloot de Nationale Verdedigingsraad onder leiding van Walter Ulbricht tot het instellen van de orde in drie klassen: goud, zilver en brons. Op 18 september 1968 besloot de ministerraad onder leiding van Willi Stoph erover en tevens werd besloten dat de voorzitter van de raad zou beslissen wanneer de regeling zou ingaan.
Vastgelegd werd dat de orde zou worden toegekend:
voor dappere en heldhaftige inzet in gevechtshandelingen met als doel de eigen troepen het geschil te laten winnen;
voor moedige, initiatiefrijke en succesvolle leiding in gevechtshandelingen;
voor grote prestaties in de verdediging van de DDR.
De medaille kon worden toegekend aan militairen als aan burgers - zowel aan een individu als in een collectief. Toekenning gebeurde door de ministerraad - de uitreiking door de minister van Nationale Verdediging en bij de medaille in brons hoorde een geldpremie van 2.000 mark. Voorschrift was dat de medaille op de linkerborst zou worden gedragen.
draagteken
Op 25 januari 1984 werd de regeling gewijzigd, waarschijnlijk omdat het bureaucratische toekenningssysteem in tijden van oorlog niet zou werken. Toekenning van de orde zou gebeuren door de minister van Nationale Verdediging, zijn plaatsvervangers of de legeropperbevelhebbers. De uitreiking kon gedelegeerd worden. De financiële premie verviel.
Bij de uitreiking van de orde was een oorkonde voorzien.
De medaille werd ontworpen door de graficus Manfred Gneckow en gefabriceerd door VEB Präwema te Markneukirchen, in twee oplagen in 1968 en 1980. Van deze medaille zijn vervalsingen / reproducties voor verzamelaars bekend.
De medaille heeft de vorm van een kruis van Pisa. De armen worden van het kruis worden steeds breder. Het kruis heeft 12 punten. Op de voorzijde is een medaillon aangebracht met een portret van Gebhard Leberecht von Blücher.
Blücher-Orden für Tapferkeit, type b
Het portret is bronskleurig met een paarse emaillen achtergrond. Daar om heen een bronskleurige ring, een wit geëmailleerde ring en weer een bronskleurige ring. Aan de buitenzijde van het medaillon zijn twee gekruiste eikentakjes aangebracht, ieder bestaande uit bronskleurige vijf blaadjes. De armen van het kruis zijn eveneens voorzien van wit email.
Op de achterzijde van het kruis is de tekst "FÜR TAPFERKEIT" aangebracht met daaronder een staatswapen.
De medaille is bevestig aan een violet, vijfhoekig lintje. Aan de buitenzijden bevindt zich een gele baan.
De medaille kent een los draagteken bestaande uit dezelfde stof als het lintje. Daarop is een bronskleurig metalen symbool aangebracht: twee gekruiste zwaarden met daarop een DDR-staatswapen.
Van deze medaille zijn verschillende prototypes bekend. De afgebeelde variant kent een aantal verschillen met de definitieve versie:
de gele achtergrond van het portret;
het ontbreken van het staatswapen aan de achterzijde;
het gele lintje met 2 blauwe banen;
de vorm van het lintje;
de miniatuur op het losse draagteken: een portret van von Blücher in plaats van twee gekruiste zwaarden met daarop een DDR-staatswapen
Van deze medaille zijn verschillende prototypes bekend. De afgebeelde variant lijkt zeer veel op de definitieve versie. Het enige verschil is het ontbreken van het staatswapen op de achterzijde.
staatswapen op de achterzijde van medaille - type b
De Blücher-Orden en de Blücher-medaille zijn nooit toegekend. Het bestaan van beide medailles kwam pas aan het licht na het opheffen van het Nationale Volksleger in 1990. En dat terwijl de medailles al in 1968 en 1980 werden geproduceerd. De medailles waren bedoeld voor toekenning in periode van oorlog - gelukkig is de DDR nooit betrokken geraakt in een oorlog.
Op verschillende plaatsen werden de medailles opgeslagen in afwachting van een eventuele uitreiking. Een van de opbergkasten - tjokvol met Blücher-ordes en Blücher-medailles - heeft de periode van de Wende doorstaan zonder geplunderd te worden. Deze stevige kast is te zien in het "Militärhistorisches Museum der Bundeswehr" te Dresden. De foto's zijn gemaakt op 24 oktober 2023.
Duidelijk te zien is dat er gouden en zilveren Blücher-Orden en gouden, zilveren en bronzen Blücher-medailles op voorraad zijn.
Blücher-Orden für Tapferkeit, type b
In de "DDR Spezialkatalog Band I" van Bartel worden twee typen onderscheiden van de 'Blücher-Orden für Tapferkeit in Bronze".
(1968) type a: non-ferrometalen, rand 2 mm dik
(1980) type b: non-ferrometalen, rand 2,5 mm dik: 500 exemplaren
Frank Bartel, DDR Spezialkatalog 1949-1990 Band I, Staatliche Auszeichnungen, Berlin, 2003, p. 21.
Klaus H. Feder, Militärische Orden der Deutschen Demokratischen Republik, Berlin, 2011.
Klaus H. Feder & Uta Feder, Auszeichnungen der Nationalen Volksarmee der Deutschen Demokratischen Republik, Berlin, 1994, p. 23 - 26.
Blücher-Orden für Tapferkeit, type b