Beschrijving
De Ćišinski-Preis is gesticht op 28 juli 1956 in 2 klassen: klasse I en klasse II. De prijs is genoemd naar Jakub Bart-Ćišinski (1856 – 1909) een Sorbische dichter, schrijver en vertaler. De Sorben zijn een West-Slavische minderheidsgroep die leefde (en leeft) in het oosten van de DDR (en de BRD).
De prijs kon worden toegekend voor:
superieure nieuwe uitingen van de Sorbische kunst en cultuur;
meesterlijke kunstzinnige interpretaties;
langjarig verdienstelijke kunstscheppende en tot voorbeeld strekkende cultuurpolitieke prestaties;
belangrijke onderzoekswerkzaamheden op het gebied van de Sorbische cultuur.
De prijs kon zowel aan individuen als aan collectieven worden toegekend. In de regel kon een individu of een collectief slechts een maal met de prijs worden onderscheiden. Bij de prijs hoorde een medaille, een oorkonde en een geldbedrag:
individuen: 5.000 Mark (Klasse I) en 3.000 Mark (Klasse II)
collectieven: 8.000 Mark (Klasse I) en 5.000 Mark (Klasse II)
Voor collectieven die bestonden uit minder dan 30 leden, was voor ieder lid een medaille en oorkonde beschikbaar. Collectieven die bestonden uit meer dan 30 leden, kregen één medaille en één oorkonde.
Toekenning van de prijs vond iedere twee jaar plaats op de geboortedag van Jakub Bart-Ćišinski: 20 augustus. In de regel werden maximaal 3 individuen en 3 collectieven onderscheiden per keer. De medaille werd op de rechterborst gedragen.
De prijs is in de DDR voor het laatst toegekend in 1990. Sinds 1995 wordt de prijs toegekend door "Stiftung für das sorbische Volk".
De zilverkleurige medaille heeft een diameter van 30 millimeter. Op de voorzijde staat het portret van Jakub Bart-Ćišinski. Daaronder staat de tekst: "MYTO J.BARTA - ĆIŠINSKEHO" (laatste versie). Op de achterzijde staat het staatswapen van de DDR met daar om heen de tekst: "DEUTSCHE DEMOKRATISCHE REPUBLIK" (laatste versie).
De medaille is bevestigd aan een strikje met horizontaal een blauwe, rode en witte baan. Daarop is in het midden een metalen miniatuuruitvoering van het portret van Ćišinski aangebracht. Het losse draagteken is identiek aan het strikje waar de medaille aan bevestigd is.
In de "DDR Spezialkatalog Band I" van Bartel worden drie typen onderscheiden van de "Ćišinski-Preis II. Klasse":
(1956 - 1972) type a: zilver .900, zilvermerk in de rand. Portret op de voorzijde zonder tekst. Tekst achterzijde: "MYTO J.BARTA - ĆIŠINSKEHO". Miniatuur op strikje 11 millimeter.
(1973 - 1978) type b: non-ferrometalen. Miniatuur op strikje 10 millimeter.
(1978 - 1990) type c: portret op de voorzijde met omschrift: "MYTO J.BARTA - ĆIŠINSKEHO". Achterzijde met staatswapen. Miniatuur op strikje 10 millimeter en enigszins gewelfd.
Frank Bartel, Auszeichnungen der Deutschen Demokratischen Republik von der Anfängen bis zur Gegenwart, Berlin 1979, p. 112.
Frank Bartel, DDR Spezialkatalog 1949-1990 Band I, Staatliche Auszeichnungen, Berlin, 2003, p. 29.
Günther Tautz, Orden und Medaillen. Staatliche Auszeichnungen der Deutschen Demokratischen Republik, Leipzig, 1983, p. 12 - 13.
Staatliche Auszeichnungen der DDR. (Herkunft: Zentralbibliothek der Gewerkschaften; Standort: Haus 901 / Raum 040). Die Kartei wurde 2017 konvertiert und anschließend makuliert. (www.bundesarchiv.de) p. 22.