De "Freie Deutsche Jugend (FDJ)" (Vrije Duitse Jeugd) is opgericht in 1946. Na de stichting van de DDR in 1949 werd de FDJ een socialistische organisatie en feitelijk de jeugdorganisatie van de SED. Een lid van de FDJ werd geacht een "betrouwbare helper van en reservist voor de partij van de arbeidersklasse" te zijn. Vanaf hun zesde levensjaar konden kinderen lid worden van de pioniersorganisatie "Ernst Thälmann" - ze waren dan "Junge Pioniere (JP)"; vanaf hun negende werden ze "Thälmann Pioniere". De pioniersorganisatie "Ernst Thälmann" was ondergeschikt aan de FDJ. Vanaf 14 jaar konden kinderen lid worden van de FDJ. 

Hoewel het lidmaatschap van de jeugdorganisaties vrijwillig was; werden kinderen die geen lid waren gediscrimineerd en geconfronteerd met nadelen. Daarom hadden de FDJ en de pioniersorganisatie "Ernst Thälmann" heel veel leden. Om te garanderen dat iedereen een ideologische opvoeding kreeg, organiseerde de FDJ talrijke culturele, sport en ontspannende activiteiten. De organisatie was ook actief in scholen, het hoger onderwijs en bedrijven.